საინტერესო ფაქტები ჩინეთზე

პირველი ასოციაციები, რაც ჩინეთის სახელმწიფოს ხსენებაზე კაცს შეიძლება თავში მოუვიდეს არის: მილიარდიანი მოსახლეობა, იეროგლიფები, ჩინეთის დიდი კედელი, ბუდა,  MADE IN CHINA, ხუანხე და იანძი, ცეცხლოვანი დრაკონის ცეკვები, ჩაის კულტურა, ბრინჯი,  უამრავი გამოგონება…

გთავაზობთ რამდენიმე საინტერესო ფაქტს ამ არაერთგვაროვანი კულტურის მქონე სახელმწიფოს შესახებ.

  1. პირველი ქაღალდის ფული გამოიგონეს ჩინეთში 1400 წლის წინ;
  2. ჩინეთში აკრძალულია რეინკარნაცია სახელმწიფოს ნებართვის გარეშე;
  3. მოგეხსენებათ, ჩინელები კოვზის და ჩანგალის ნაცვლად ხის ჩხირებს იყენებენ საკვებთან. ყოველწლიურად კი 45 მილიარდი ასეთი ჩხირია საჭირო მხოლოდ ჩინეთში;architecture-great-wall-of-china-desktop-wallpap-2560x1600
  4. ყოველწლიურად, ჩინეთში 4-ჯერ უფრო მეტ ადამიანს სჯიან სიკვდილით, ვიდრე დანარჩენ მსოფლიოში ერთად აღებულს;
  5. 100 მილიონ ადამიანზე მეტს ჩინეთში ყოველდღიურად 1 ამერიკულ დოლარზე ნაკლები შემოსავალი აქვს;
  6. მსოფლიოში უდიდესი სავაჭრო ცენტრი ჩინეთში მდებარეობს, თუმცა მისი 99% ცარიელია;
  7. 2009 წლიდან მოყოლებული ჩინეთში აკრძალულია facebook, twitter და New York Times.
  8. დღეისათვის, 35 მილიონზე მეტი ჩინელი ჯერ კიდევ გამოქვაბულში ცხოვრობს;
  9. დაახლოებით 700 მილიონამდე ჩინელი სვამს დაბინძურებულ წყალს;
  10. სან-ფრანცისკოს ჰაერის დაბინძურების მესამედი მოდის ჩინეთის ტერიტორიიდან;
  11. 2010 წელს ჩინეთის ტერიტორიაზე დაინსტალირებული პროგრამების 78% იყო პირატული;
  12. ყოველ 30 წამში ჩინეთში დეფექტიანი ახალშობილები იბადებიან;
  13. იმის გამო, რომ ჩინეთში მკაცრად კონტროლდება დემოგრაფიული პოლიტიკა, ყოველწლიურად დაახლოებით, მილიონი გოგო იკეთებს აბორტს მდედრობითი სქესის ნაყოფზე და 10 ათასობით გოგონა ახალშობილს ტოვებენ მშობლები;
  14. მაგიდის ჩოგბურთი ჩინეთის ეროვნული სპორტის სახეობაა;Made
  15. PlayStation – ჩინეთში არალეგალურია;
  16. ჩინეთში სავალდებულოა კოსმეტიკური საშუალებები ჯერ გამოიცადოს ცხოველებზე და მხოლოდ ამის შემდეგ გაიყიდოს. ევროპაში ეს აკრძალულია;
  17. ღიმილისმომგვრელია: სიტყვა “ცენზურა”-ს ჩინეთში ცენზურა ადევს 🙂 მისი გამოყენება აკრძალულია;
  18. ჩინეთში ოფიციალურად არსებობს სამკურნალო ბანაკები ინტერნეტდამოკიდებული პირებისათვის;
  19. ყოველ კვირას, უფრო მეტი ჩინელი დადის ეკლესიაში ვიდრე მთელი ევროპის მოსახლეობა;
  20. ყოველწლიურად ჩინეთში დაახლოებით 4 მილიონი კატა იჭმევა, როგორც დელიკატური კერზი;
  21. კომპანიის წარმომადგენლები შესაძლებელია დაისაჯონ სიკვდილით, თუ კი ისინი თაღლითობაში იქნებიან მხილებულნი;
  22. 2011 წლიდან 2013 წლის ჩათვლით, ჩინეთში უფრო მეტი ცემენტი გამოიყენეს, ვიდრე მთლიანად ამერიკის შეერთებულ შტატებში მეოცე საუკუნის მანძილზე;
  23. მსოფლიოში არსებული ღორების ნახევარი ყავთ ჩინეთში 🙂
  24. ჩინეთის ქალაქებში, მიწისქვეშა წყლების 90% დაბინძურებულია;
  25. მარიხუანას გამოყენების პირველი ფაქტი ჩინეთში 4700 წლის წინაა დაფიქსირებული;
  26. ყოველწლიურად, 20 მილიონი 20 წლის ხე იჭრება ჩინეთში ზემოთ ნახსენები ჩხირების დასამზადებლად;
  27. ჰაერის დაბინძურების ზრდა ჩინეთში იწვევს დიდთოვლობის ზრდას კალიფორნიაში;
  28. ჩინეთის მოსახლეობის მხოლოდ 7%-ია რელიგიური, რაც ყველაზე დაბალი მაჩვენებელია მსოფლიოში. ამის საპირისპიროდ, ყველაზე მორწმუნე საზოგადოება ტაილანდშია – 94%;
  29. იმის მიუხედავად, რომ facebook ჩინეთში ოფიციალურადაა დაბლოკილი, 95 მილიონ ჩინელს მაინც აქვს შექმნილი ექაუნთი;
  30. ვატიკანი ოფიციალურად არ აღიარებს ჩინეთს როგორც ლეგიტიმურ სახელმწიფოს;
  31. ყოველწლიურად, დაახლოებით 600 000 ადამიანი იღუპება ჩინეთში ზედმეტი სამუშაოს შესრულების დროს.

როგორ ვუშველოთ საზოგადოებას?

Civil Societyსაზოგადოება თავისი სტრუქტურით რომ რთული ფენომენია ამის თქმით, ალბათ, ახალს არაფერს ვიტყვი. საინტერესოა ნებისმიერი სოციალური სტატუსისა თუ სოციალური როლის მქონე ადამიანების ცხოვრების წესი, გარემოს აღქმა და მსოფლმხედველობა. ცხოვრების სხვადასხვა ეტაპზე როგორ მიდის კონკრეტული გადაწყვეტილების მიღებამდე? რა განაპირობებს ადამიანის მოთხოვნების ტიპებს?

ჰომოსაპიენსმა პროგრესის გზაზე სიარული, ალბათ, მას შემდეგ დაიწყო, რაც გაუჩნდა კითხვები “რატომ?” და “როგორ?” და დაიწყო პასუხების ძიება.

როგორ გგონია, რამდენადა მჭიდროდაა ერთმანეთთან კავშირში ბედნიერების და კონფორმიზმის ცნებები? იმ შემთხვევაში, თუ კი ჩათვლი რომ ხარ ბედნიერი, გულისხმობს თუ არა ეს ავტომატურად იმას, რომ შენ უკვე დაყარე ფარ-ხმალი და კმაყოფილი ხარ მიღწეულით? (ზოგიერთისთვის მიღწევად შეიძლება რომელიმე მსხვილი კომპანიის სათავეში ჩადგომა ჩაითვალოს, ზოგისთვის კი საოცნებო მოგზაურობის განხორციელება ბრაზილიის ველურ ბუნებაში. ამას არ აქვს მნიშვნელობა)  ანუ წყვეტ “ბრძოლას”. ასეა?

მეცნიერული გამოკვლევების თანახმად გენეტიკური კოდის მეშვეობით ადამიანს გადაეცემა ცოდნა და გამოცდილება. ანუ, ყოველი ახალი თაობა აპრიორი უფრო ჭკვიანი და გამოცდილია წინაზე. საინტერესოა, როგორ აღიქმებოდა ანტიკური ფილოსოფოსების და იმდროინდელი სხვადასხვა მეცნიერების ნააზროვნები და ნაფიქრალი მაგალითად 1000 წლის წინ? შეიცვალა თუ არა აღქმა და როგორია ის დღეს? შეიცვლება თუ არა ის მომავალში და როგორი აღქმა იქნება 1000 წლის შემდეგ? რეალური გარემო – ის საზოგადოება რომელშიც ცხოვრობ, რომლის გარემოცვაშიც მოღვაწეობ და ფიქრობ კონკრეტულ დროსა და სივრცეში,საზოგადოება რომელიც ხასიათდება თავისი განვითარების დონით, ახალი და აწ უკვე დავიწყებული წესრიგებით – ახდენს თუ არა გავლენას დიდი ხნის წინ ნააზროვნების გააზრების საქმეში?

შეუძლია თუ არა ადამიანის გონებას ცნობიერად იარსებოს და იფუნქციონეროს ორ სხვადასხვა განზომილებაში ერთსა და იმავე დროს?

განათლების გარდა, საქართველოს დღევანდელი სოციალურ-პოლიტიკური, კულტურული და ეკონომიკური მდგომარეობის სწრაფი განვითარების შემაფერხებელი ფაქტორი, რამდენად შესაძლებელია იყოს ქართველი ადამიანის ზედმეტად ამაყი და ამავდროულად მორჩილი ბუნების შედეგი? სიამაყე – იმ თვალსაზრისით, რომ ვცდილობთ თავის წარმოჩენას იმაზე მეტად, ვიდრე რეალურად წარმოვადგენთ. ვთაკილობთ გარკვეულ პროფესიებს და ხშირად არაფრის კეთებას ვამჯობინებთ. არასოდეს გვინდა საკუთარი შეცდომის აღიარება. პირიქით “ვაპრავებთ” ნამოქმედარს. ვკარგავთ სინაღდეს და ვეფლობით სიყალბეში. რაც აღვივებს უნდობლობას და დიდი ალბათობით შლის კეთილმეგობრულ განწყობებს. ასეთ შემთხვევებში კი რომელ სოლიდარულ განცდებზე და სამოქალაქო საზოგადოებაზე შეიძლება საუბარი?! მორჩილ ბუნებას რაც შეეხება: აქ უსამართლობის წინაშე უმოქმედობა იგულისხმე. რაც დიდწილად სწორედ სოლიდარულობის განცდის არარსებობითაა ნაკვები. მაღაზიაში, ტრანსპორტში, სახლში ტელევიზორთან, თუ უნივერსიტეტში ლექციაზე – ყველგან მომხმარებლად გადაქცეული ცალკეული ადამიანი ვერაფერს სასიკეთოდ ვერ შეცვლის თუ კი ერთობლიობის განცდა არ იქნება. იქამდე, ვიდრე  ავტობუსის მძღოლი, მაღაზიის გამყიდველი, დიასახლისი და სტუდენტ-პროფესორები ერთმანეთის გვერდში დგომის აუცილებლობაში არ დარწმუნდებიან მანამდე განვითარებულ სახელმწიფოზე ფიქრი ფიქრადვე დარჩება.

ცალკე თავის ტკივილია ქართული მედია და პოლიტიკა. მასმედიის საშუალებები მიმდინარე პოლიტიკური პროცესების მიწოდების მუდმივი უშრეტი წყაროა.TV vs Book დიდი დოზით, მძაფრი შეგრძნებებით და პაუზის გარეშე. დღიდან დღემდე. პოლიტიკამ ჩაანაცვლა სპორტიც, კინოც, მუსიკაც, შემეცნებაც, გართობაც და დასვენებაც! საუბრისას ხშირად მომისმენია არგუმენტი: “რაზეც საზოგადოების მხრიდან არსებობს მაღალი მოთხოვნა შესაბამისად მიეწოდებათ ადეკვატურადაც”. კი მაგრამ! ალტერნატივა არსებობს? ქართველ მსმენელ-მაყურებელს აქვს იმის არჩევანი, რომ გადართოს სხვა ქართულ არხზე და მოუსმინოს გადაცემას, მაგალითად, იმაზე თუ როგორ იქმნებოდა კინო; როგორი მუსიკას უსმენდნენ ამერიკაში მე-20 საუკუნის 40-იან წლებში; როგორ უნდა ვიკვებოთ ჯანსაღად; როგორი ეგზოტიკურია ინდოეთი; როგორი ცხოვრების წესი აქვთ კუნძულ ისლანდიაზე და ასე შემდეგ… მსგავსი უბრალოდ არ არსებობს.
ამას გარდა ძალიან მომაბეზრებელი გახდა უკვე პოლიტიკოსების მხრიდან ერთმანეთში ტაკიმასხარაობა და ცირკაჩობები. მაგრამ ვაი, რომ სტიმულირება კაკრას რო ადამიანებისგან ხორციელდება, თავიანთი არაადეკვატური გამოხმაურებებით. ადამიანებამდე ეს მასხარაობა კი ისევ და ისევ ‘ძვირფასი’ მედის საშუალებით მიდის. აქცენტი კეთდება აბსოლუტურად არასწორად. ორად გაყოფილი საზოგადოება გაფაციცებითაა ჩამსხდარი სავარძლებში და სპორტული ჟინით ელოდება თავიანთი ფავორიტი პოლიტიკოსის მხრიდან მოპაექრის შეგინებას. ლანძღვა-გინება რომ განვითარების გზაზე გვაყენებდეს დღეს ასეთ არასახარბიელო მდგომარეობაში ნაღდად არ ვიქნებოდით. მაგრამ, ამის მიხვედრასაც გონების დიდი დაძაბვა ჭირდება, ალბათ.

როგორ ვუშველოთ საზოგადოებას?
-მივიღოთ განათლება, ინფორმაცია. გავაანალიზოთ და გადავცეთ.

კიდევ ერთი ოჯახის ტრაგიკული ისტორია

სამეგრელოში, ზუგდიდის რაიონის სოფელ ახალ აბასთუმანში ერთი განსაკუთრებით გაჭირვებული ოჯახი ცხოვრობს. ოჯახში მძიმე ავადმყოფია – ორი მცირეწლოვანი შვილის დედა 25 წლის მამისა შონია. ორი წლის წინ, მამისამ მუცლის არეში მძიმე ტკივილების ჩივილით საავადმყოფოს მიაკითხა. ზუგდიდში ექიმებმა რაიმე სახის დაავადება მაშინვე გამორიცხეს. დიაგნოზიც ვერ დაადგინეს და პირველ ეტაპზე პაციენტს ტკივილგამაყუჩებელი მედიკამენტები დაუნიშნეს. 2 თვის შემდეგ მამისას ისევ გაუმეორდა ტკივილები. ზუგდიდში ექიმები ვერ შეჯერდნენ გაეკეთებინათ თუ არა ოპერაცია. თბილისში მამისას ნაწლავების გადახლართვა დაუდგინეს და სასწრაფოდ ოპერაცია გაუკეთდა. 15 მეტრის სიგრძის ნაწლავიდან მას მხოლოდ 30 სანტიმეტრის სიგრძის ნაწლავიღა აქვს დატოვებული. მისი მდგომარეობა უკიდურესად მძიმეა. სასმელი და საკვები ორგანიზმში 10 წუთითაც არ უჩერდება. თვეში დაახლოებით 2000 ლარის წამალი ესაჭიროება. 600 ლარიან წამალს ზუგდიდის მუნიციპალიტეტი უზრუნველყობს. დანარჩენს კი ახლობლები, ნათესავები, მეზობლები ეხმარებიან, თუმცა რასაკვირველია ეს არაა საკმარისი. 2 წელია ეს ვითარება გრძელდება. თვითონ მამისა ძალიანაა დაუძლურებული – 25 წლის გოგო 27 კილოგრამს იწონის. პრაქტიკულად ვერ მეტყველებს, ძალა არ აქვს, ვერ მოძრაობს, წოლითი რეჟიმი აქვს. დრო და დრო ძლიერდება ტკივილები. ყოველდღიურ რეჟიმში ღებულობს წამლებს. ექიმებს უკვირთ აქამდე როგორ შეძლო სიცოცხლის შენარჩუნება, საავადმყოფოშიც აღარ აწვენენ…

შონიების ოჯახის ტრაგედია ამით არ იწურება. მათ ჰყავთ მეორე შვილი – 22 წლის ბიჭი, რომელიც ამჟამად პატიმრობაში იმყოფება რუსთავის ერთ-ერთ ციხეში.
ოჯახის დიასახლისი საკუთარი ვაჟის დრამატულ ისტორიასაც ცრემლით ყვება. ”15 წლის იყო, როდესაც ჩვენ სოფელში ჩამოსულ ერთ-ერთ სტუმარ გოგოს ჩემი ბიჭი ძალიან მოეწონა. ცოტა ხანში ერთმანეთი შეუყვარდათ და შეუღლდნენ. დავიდა ცოტა ხანი. ერთ ღამესაც, დაახლოებით 02:00 საათზე სახლში პოლიციელები მოვიდნენ. ჩემი შვილი იკითხეს. ვუთხარი გვერდით ოთახში ძინავს თქო. დამაძახებინეს. რომ დავბრუნდი ჩემ ოთახში დავინახე რომ საწილში იარაღები მელაგა.  ჩემ შვილს იარაღის შენახვა-ტარება მუხლი წაუყენეს და დააპატიმრეს. ხონის ციხეში ჩასვეს. ის გოგო ჩემთან მყავდა, შვილივით მიყვარდა, ჩახუტებულს ჩემთან ეძინა. 2008 წლის ომის შემდეგ ხონის ციხეში ბუნტი იყო. ჩემი შვილი სხვებთან ერთად გაიქცა ციხიდან. 2 საათში დაიჭირეს. საქმე ისე წარიმართა, რომ საერთო ჯამში ჩემ შვილს 14 წელს უსჯიდნენ. პირველმა პროკურორმა, ვინც საქმეს აწარმოებდა ბლომად ფული შეჭამა და კინაღამ საბოლოოდ დაგვღუპა. მისი გათავისუფლების შემდეგ სხვა დანიშნეს რომელთანაც შედგა საპროცესო შეთანხმება და ჩემ შვილს საბოლოოდ 6 წელი მიესაჯა. ეხლა დარჩენილი აქვს 1 წელი და 7 თვე. დარეკვისას ითხოვს თავის დასთან ლაპარაკს, მაგრამ როგორ ვალაპარაკოთ?! ხან ვეუბნები რომ ძინავს, ხან ვატყუებ რომ არ ვარ სახლში. რუსთავში ჩაყვანასაც მთხოვს, მაგრამ როგორ ვანახო? როგორ ჩავიყვანო? მკლავებზე მყავდეს დაწვენილი?!”
ოჯახთან დამშვიდობებისას დიასახლისი მეუბნებოდა: ამბობენ, ოჯახში ავადმყოფი და პატიმარი გაშოროს ღმერთმა და დანარჩენს ყველაფერს გაუძლებ და გადალახავო. ჩვენ ოჯახს კი ორივე დაატყდა თავს. ნეტა ჩემი გოგო ჯანმრთელი იყოს და არაფერს დავიშურებდი…
მამისა შონიას მუდმივად ესაჭიროება წამლები: ალბუნინი, კრეუმი, იმფუზოლი.
ადრე მახსოვს დისკუსია იყო ასეთი – უნდა გამოიყოს თუ არა ჯანდაცვის სამინისტროდან თანხები ისეთი ადამიანის სამკურნალოდ, რომელსაც მაინც და მაინც დიდი ხნის სიცოცხლე აღარ დარჩენია. ჩემი აზრით, რასაკვირველია, უნდა გამოიყოს რომ ტკივილი შეუმსუბუქდეს და გაუყუჩდეს. მაგრამ, როგორც ჩანს ჯანდაცვის სამინისტრო სხვაგვარად მიიჩნევს.

ისტორია ნამდვილად მძიმე და დრამატულია…
ჯანმრთელობას გისურვებთ ყველას!

Homo Sapiens-იდან ტვინის გამორეცხვამდე

რატომ იბადება ადამიანი?  რატომ ცოცხლობს?  რომ მერე ოდესმე ან მალე მოკვდეს?  რა უნდა აკეთოს ცხოვრებაში? ან რატომ უნდა აკეთოს?

იდიოტი ერი

ვისთვის (რისთვის) უნდა აკეთოს? რა ფუნქცია, რა დანიშნულება გააჩნია მას სამყაროში? ან გააჩნია კი რამე დანიშნულება? როგორ უნდა განვითარდეს? ან უნდა განვითარდეს კი? ცალსახად პასუხის გაცემა ამ კითხვებზე ძალიან რთულია.

თუ მსოფლიო ცივილიზაციების ისტორიას გადავხედავთ, დავინახავთ, რომ ჰომო საპიენსი (Homo Sapiens – გონიერი ადამიანი) – როგორც სახეობა დაახლოებით 300 ათასი წლისაა, ცივილიზებული საზოგადოება კი – 20 ათასი წლის. გამოდის რომ ადამიანი მთელი მისი ისტორიის 90% ფორმირდებოდა და იმყოფებოდა პირველყოფილი ჯგუფური არსებობის პერიოდში. მნიშვნელოვანი როლი ადამიანის თანამედროვე სახით ჩამოყალიბებაში ითამაშა ცეცხლის მოპოვებამ და დამორჩილებამ. ის უკვე აღარ იყო დამოკიდებული მეხის გავარდნასა თუ ლავის ამოფრქვევაზე. კაჟის ქვის ერთმანეთზე დაკვრით შეეძლო მიეღო ცეცხლი. ამ მონაპოვარმა ადამიანი გამოიყვანა ბუნებაში შედარებით თბილი გარემოდან, დააძლევინა ცეცხლის შიში და დაიწყო დასახლება მთელ დედამიწაზე. განვითარდა და მრავალი ქარტეხილისა თუ ომების შემდეგ მოვედით დღევანდელ დღემდე.

დედამიწაზე სხვადასხვა პოლიტიკური მოწყობის სახელმწიფო შეიქმნა. ზოგი მეტად განვითარებუილი, ზოგიერთიც შედარებით ნაკლებად. მიუხედავად მასშტაბების და ბუნებრივი რესურსების სიმცირისა, საქართველოც ცდილობს ფეხი აუბას თანამედროვეობას, ჩაებას მსოფლიო პოლიტიკურ ფერხულში და სრულფასოვანი ადგილი დაიმკივდოს განვითარებულ სახელმწიფოთა შორის.

 თუ საკითხს დავაყენებთ შემდეგნაირად: არის თუ არა დღევანდელი ადამიანი ანტიკური ხანის ადამიანზე განითარებული?  გარკვეული ნაწილი დაუფიქრებლად იტყვის, რომ რასაკვირველია არის! არგუმენტირებისას კი ერთ-ერთ მაგალითად მოიყვანენ რადიოს და ტელევიზიის გამოგონება-განვითარებას, ინტერნეტ ქსელის შექმნას და თან დააყოლებენ რომ აღნიშნულის გამოგონებებით ადამიანს ინფორმაცია ბევრად უფრო სწრაფად გადაეცემა პლანეტის ერთი წერტილიდან მეორეში ვიდრე ეს ადრე იყო შესაძლებელი. ძნელია არ დაეთანხმო.

რა ხდება ამ მხრივ საქართელოში? როგორ წაგვწია (ან არც) წინ ინფორმაციული ტექნოლოგიების განვითარებამ? განვიცდით თუ არა პროგრესს?

2003 წლის ე.წ.  ხავერდოვანი ”ვარდების რევოლუციის” სრულყოფაში ძალიან დიდი მნიშვნელობა იქონია მედიამ. პოსტრევოლუციურ პერიოდში იმავე მედია საშუალებებით დიდი ინტენსივოთ დაიწყო აპელირება ე.წ. საბჭოთა გადმონაშთებზე, საბჭოთა ადამიანებზე. რომ მათი დრო უკვე წავიდა. ახალი საქართელოს  დასავლურ ფასეულობებზე ორიენტირებული საზოგადოების შესაქმნელად  საჭიროებდა ახალი ტიპის ადამიანს. აქ მედიას დაეკისრა მთავარი როლის შესრულება.

 როგორ გავლენას ახდენს მედიაპოლიტიკა ახალი ადამიანის ”გამოყვანაზე?”. თუ გადავხედავთ საქართველოს მასშტაბით მაუწყებელი ტელევიზიების გადაცემების ბადეს (რუსთავი2, იმედი, საზოგადოებრივი მაუწყებელი) ვნახავთ, რომ მდარე ხარისხის შოებსა და ტელესერიალებს საკმაოდ დიდი ნაწილი უკავიათ. მოსახლეობაც მასობრივად მიშტერებია ტელევიზორს და თავით ეშვება ამ სანაგვეში. პრაქტიკულად არ არსებობს შემეცნებითი გადაცემა. შოუები იმბეცილობის პოპულარობას ეწევიან. გამოჩნდა ახალი სატელევიზიო შოუ ”ქალური ლოგიკა”, რომელიც, ჩემი აზრით, სიდებილის პროპაგანდაა თავიდან ბოლომდე. ეს გადაცემა გახლავთ უინტელექტობის რეკლამა. მერე რა თუ არ იცი როგორია ფანქრის სათლელი, ფეხბურთში რამდენმეტრიანია საჯარიმო დარტყმა –  პენალტი, მერე რა თუ ბრაზილიის დედაქალაქი შეიძლება ყველა ნებისმიერი ქალაქი იყოს და არა ბრაზილია. შოუში სულელურ (არაზუსტ) პასუხებს მოყვება შეძახილი ”კარგი გოგო ხარ”, რაც თითქოს ახალისებს კიდეც ამ უცოდინრობას. ტვინის გამორეცხვის ტიპური, ცოცხალი მაგალითი. მსგავსი გადაცემებით სურს ხელისუფალს ახალი ადამიანის ”გამოყვანა?” ეს არის დასავლურ ღირებულებებზე ორიენტირებული საზოგადოების მოთხოვნა? მსგავს გადაცემებზე გადის პროგრესისკენ მიმავალი გზა? მე არ ვფიქრობ ასე. თუმცა, საითკენაა მიმართული ეს ყველაფერი, ამის ახსნა, რთული ნამდვილად არ უნდა იყოს: გაუნათლებელი საზოგადობა, გნებავთ ინდივიდი ბევრად უფრო ადვილი სამართავია.

თანამედროვე ტექნოლოგიურმა განვითარებას ინფორმაციის სწრაფად გავრცელების პარალელურად მოაქვს ისიც,

არ მისცე უფლება სხვებს გავლენა იქონიონ შენ ფიქრებზე

რომ ადამიანთა უმრავლესობა წყვეტს ფიქრს, აზროვნებას. უყურებენ რა ”ქალური ლოგიკის” მსგავს გადაცემებს, ისინი წყვეტენ ზრდას და განვითარებას. ამიტო, თუ კი არ გვინდა ჰომო საპიენსივით ისტორიის (ჩვენ შემთხვევაში ცხოვრების) 90% ერთი საფეხურით წინ წაწევას მოვანდომოთ გამოვრთოთ ტელევიზორები და თავად მოვძებნოთ ინფორმაცია ალტერნატიული საშუალებებით. მე მიმაჩნია რომ ადამიანი მუდმივად უნდა პროგრესირებდეს. ცხოვრების საზრისი არ მგონია ლუარსაბ თათქარიძეობა იყოს. მუდმივად ახლის ძიება და განვითარებაზე ზრუნვა – აი ამას გისურვებთ ყველას ვისაც არ სურს იყოს  ფარაში მყოფი რიგითი ცხვარი.

ყველა პოსტი

1.  2+2=5

2. არქიფო სეთური VS მიშა

3. მე მოვითხოვ

4. დიალოგი საკუთარ თავთან

5. ჰანნა არენდტი ინდივიდსა და ტოტალიტარიზმზე

6. არ უნდა… არ უნდა… არ უნდა…

7. მბრძანებელიც და შემსრულებელიც

8. სიცოცხლის მდგმური

9. ვარლამის ქუჩა ანუ არსად მიმავალი გზა

10. საქართველოს სახელმწიფოებრივი დამოუკიდებლობის აღდგენის აქტი  

11. Cesc Fàbregas

12. გათითოკაცებული ერი

13. ნამასხარავები

14. გიომები და სნობები

15. იცოდით თუ არა რომ…

16. ისეო ქრისტეს შობის თარიღი

17. ლაგოდეხის ნაკრძალი

18. თუშეთის ნაკრძალი

19. საინტერესო ფაქტები სამყაროდან 

20. წაღმართის მენტალიტეტი და ნულოვანი პოზიციის დამნაშავეობა

21. რის საფუძველზეც დაიჭირეს სანდრო ბარათელი

22. მე მოვითხოვ!

23. შენ არასდროს მოკვდები

24. 4 სახარება, 4 მახარობელი და მათი სიმბოლოები

25. ციფრული რელიგია

26. პეტიცია (სოლიდარობა დევნილთა უფლებების დასაცავად)

27. რა არის პოლიტიკა?

28. მორალი

29. ”იმედის” სიუჟეტი და უცვლელად გადმოტანილი შეკითხვები

30. ”ჯიგრული” სექსი და ჰომოსექსუალები

31. არეულობა ქალიშვილობის ინსტიტუტში

32. შოკისმომგვრელი მოგონებები

33. გოგონა დრაკონის ტატუთი 

34. საინტერესო ვიდეოები 

35. საინტერესო ვიდეოები 2

36. საქართველოს პრეზიდენტს

37. Arcade Fire

38. უცნაური კანონები

39. Grégory Lemarchal

40. უჩვეულო სასტუმროები

41. თანასწორთა  შორის, მაგრამ მაინც პირველი

42. გიჟური კონცეფციის პრაქტიკული განხორციელება

43. ეს საინტერესოა…

44. ირაკლი ჩარკვიანი – ია ცაკუალე

45. ვიღაცამ გუგულის ბუდეს გადაუფრინა 

46. Homo Sapiens-იდან ტვინის გამორეცხვამდე 

47. კიდევ ერთი ოჯახის ტრაგიკული ისტორია

48. . ევროპის-2012-წლის-ჩემპიონატი

 49. ჩემპიონთა ლიგის 5 საუკეთესო ფინალი

50. ევრო 2012 – ჰოლანდია  

51. საქართველო – ქვეყანა, სადაც … 

52. მსოფლიო ჩემპიონატის 5 საუკეთესო ფინალი 

53. სტუდენტური მადლობა მიხეილ სააკაშვილს 

54. 12 მაიმუნი 

55. ხელისუფალის ბინძური თამაშები

56. შიში მძვინვარებს ქვეყანაში, შიში!

57. Radiohead – The King of Limbs Newspaper album (იყიდება!)

58. მსოფლიო რეკორდები ფეხბურთში

59. სასწრაფოდ!!!

60. საშინელებათა ჟანრის 10 საუკეთესო ფილმი

61. უცნაური საზოგადოებრივი ფენომენი

მე მოვითხოვ … !

დროის ცვლილებასთან ერთად გარემოც ასე თუ ისე ვითარდება. რაღაცები შედარებით სწრაფად იცვლება, რაღაცები კი – შედარებით ნელა. თავისთავად არაფერი ხდება, ხოდა ვისთვისაც რაა პრიორიტეტული, შესაბამისად, ყურადღებაც უფრო მეტად იმას აქცევს.
რო გვკითხო ყველას უზრუნველი ცხოვრება გვინდა, ბევრ სიკეთეებს ჩავიდენდით გასაქანი რომ გვქონდეს, მაგრამ ამ ცხოვრების….
რას ვაკეთებთ იმისათვის, რომ ამ უზრუნველი ცხოვრების მოსაწყობად წინაპირობები შევიქმნათ?
ოცნებებში გვიყვარს ხეტიალი და პინაზე რომ არავინ მოგვართმევს მეტ-ნაკლებად ჩვენთვის სასურველ ცხოვრებას ამაზე ნაკლებად გვეფიქრება.
უნდა ვიყოთ აქტიურები, ყველაფერზე ჩვენი ცოდნისა და შესაძლებლობებიდან გამომდინარე გვქონდეს ადეკვატური გამოხმაურებები, ვიყოთ ერთმანეთის გვერდი-გვერდ საყოველთაოდ საკეთილდღეო საქმეებში.

თუ კი რამე დისკომფორტს გვიქმნის, უკმაყოფილებას იწვევს, ვიღაცების მიმართ დისკრიმინაციულია, ვიღაცებს ჩაგრავენ, უსამართლოდ ექცევიან და სხვა უამრავი მსგავსი, ასეთ შემთხვევაში სიჩუმე და განზე დგომა (სხვისი ჭირი –  ღობეს ჩხირის პრინციპით) სამოქალაქო უპასუხისმგებლობას ნიშნავს.

ვიყოთ პროგრესზე ორიენტირებულები და მოვითხოვოთ!

მოვითხოვ ადამიანის საყოველთაოდ აღიარებული უფლებების დაცვას, მიუხედავად  საზოგადოებაში მათი სოციალური სტატუსისა  და მიუხედავად მათი მატერიალური შესაძლებლობებისა.

მოვითხოვ სოლიდარულ, შემდგარ, განვითარებულ სამოქალაქო საზოგადოების არსებობას!

მოვითხოვ მეტ იუმორის გრძნობას ადამიანებში. თვითკრიტიკის შედარებით მაღალ და სნობიზმის შედარებით დაბალ დონეს.

მოვითხოვ სასჯელ აღსრულების დაწესებულებებში პატიმრებისთვის კონცერტების გამართვას, მათთვის სწავლა-განათლების ხელმისაწვდომობას. რასაკვირველია ციხეში ნინო ბადურაშვილის და სტეფანეს მსგავსი ტიპები არ იმღერებენ, არამედ ისეთები როგორებიცაა:  Pornopoezia, The Georgians, Indutrial City, რობი კუხიანიძე….

მოვითხოვ ვერცხლისწყალივით მოუსვენარ, ამბოხებულ და კრიტიკულ ახალგაზრდობას!

მე მოვითხოვ…  მე მოვითხოვ… მე მოვითხოვ…

”ჯიგრული” სექსი და ჰომოსექსუალები

ყურადღება! ყურადღება!

მეგობრებო!  აი, დადგა ის ნანატრი პერიოდი, როდესაც ყველას ლაღად და თამამად შეგვიძლია ვთქვათ, რომ ჩვენ შევდექით როგორც ძლიერი, დემოკრატიული ღირებულებების მატარებელი, განვითარებული და მზარდად წინ მსვლელი სახელმწიფო. ჩვენი საზოგადება უკვე განვითარების პიკს აღწევს და ყოველგვარი სოციალურ-ეკონომიკური პრობლემები მოგვარებული გვაქვს. ვართ სოლიდარულები ერთმანეთის მიმართ, ვართ დამთმობები და თანამგრძნობნი ერთმანეთის მიმართ, თითოეულს სრულად გვაქვს გააზრებული  საკუთარი მოვალეობები და პასუხისმგებლობა ჩვენი ერისა და ქვეყნის წინაშე. აბა როგორ?! ჩვენ წლების მანძილზე სმა-ჭამა-ძილის მოყვარული, ემოციურობით გამორჩეული ხალხი ჩამოვყალიბდით შრომისმოყვარე, რაციონალურად მოაზროვე, გენიალურ ერად. ჩვენ შევდექით პლურალიზმის მაღალი ხარისხის მქონე სამოქალაქო საზოგადოებად. სწორედ ისეთად როგორსაც ნამდვილი დემოკრატიული სახელმწიფო იმსახურებს. ჩვენ უკვე არა მარტო ”დემოკრატიის შუქურად” წოდებული სამაგალითო ქვეყანა ვართ, არამედ მსოფლიო შურის საბაბიც კი გავხდით საკუთარი წარმატებებიდან გამომდინარე.

კარგად მოგვეხსენება 2000-იანი წლების დასაწყისში მომხდარი რევოლლუციის შემდეგ საქართველო მოინათლა როგორც “დემოკრატიის შუქურა” აღმოსავლეთ ევროპაში. დღეისათვის კი ჩვენ უკვე გახლავართ დემოკრატიული ღირებულებების მატარებელი სახელმწიფოს ეტალონი! დიახ, დიახ! სწორედაც რომ ეტალონი! ჩვენ ბადალი არ მოგვეპოვება დედამიწის ზურგზე. ამაყად დავიარებით არა მარტო საქართველოს არამედ მთელი ევროპის და სრულიად მსოფლიოს სახელმწიფოების ტერიტორიებზე. ჩვენთვის ყველა გზა ხსნილია. აღარ გვაწუხებს აღარც ეკონომიკური პრობლემები, აღარც სოციალური პრობლემები და მით უმეტეს რომ სრულად ვართ თავისუფლები პოლიტიზირებისგან. ჩვენი ძირითადი საქმიანობა ახლა კულტურა და ხელოვნებაა – მუსიკა, კინო, მხატვრობა, თეატრი, სიმღერა.

თუმცა!  :მინიგანგაში:

ბოლო დროს ბლოგებზე დაწერილი პოსტებიდან გამომდინარე (ყველა ბლოგს და პოსტს რასაკვირველია არ ვგულისხმობ როგორც წესი) ჩვენ ორად ორი პრობლემაღა დაგვრჩა მოსაგვარებელი.  ჩვენ, ”ჯიგრები”, ქართველები,  იმდენად ვიყავით გართულები ქვეყნის აღმშენებლობის საქმიანობით, რომ ეს ორი ”კინკილა” პრობლემატური თემაღა დაგვრჩა მოსაგვარებელი. სხვა, პრაქტიკულად,  აღარაფერი გვაქვს სადარდებელი. ნუ აღელდებით მეგობრებო, ამასაც მალე მოვამთავრებთ. ეს ორი პრობლემა საყოველთაო და მეტად მნიშვნელოვანია. ესენი გახლავთ: №1 – ქალიშვილობის პრობლემა და მასთან დაკავშირებული მიცემა-არ მიცემის საკითხი. ჩემამდე არ დადის როგორ შეიძლებოდა გამოგვპარვოდა თავისუფალი სექსის დამკვიდრება საზოგადოებაში! თუმცა, რა გასაკვირია? ჩვენ ხომ ზე-სპეტაკები ვართ! დღეიდან ჩვენ უნდა მოვუწოდოთ ჩვენ საყვარელ ქართველ ერს სექსისკენ, ”ჯიგრული” სექსისკენ, აბა როგორ კაცო?! უსექსოდ რომელი საზოგადოება განვითარებულა? (ვარდი უეკლოდ ვის დაუკრეფიას ბაზარია რა 🙂 ) სხვაგვარად, თურმე, ჩვენ ვერ ჩავითვლებით პროგრესულად მოაზროვნე საზოგადოებად. ხოდა იმისათვის რომ ერთმანეთს დავუმტკიცოთ ყოველდღიურში ეს ჩვენი საღად მოაზროვნეობა, არამარტო ვისაუბროთ სექსზე არამედ პრაქტიკულად განვანათლოდ ხოლმე ერთმანეთი (ისე შემწვარ კატოფილს რომ ვჭამთ რატომ ამას არ ვყვებით ხოლმე იგივე ენთუზიაზმით? ჭამასაც გააჩნია თავისებური ”ორგაზმი”). ასე არ აჯობებს? კი, რასაკვირველია კი!

სექსი ვახსენეთ და ბარემ გადავიდეთ №2 არანაკლებ მნიშვნელოვან და ჩვენი საზოგადოების უკანასკნელ მოსაგვარებელ პრობლემაზე. მეგობრებო, ეს გახლავთ სექსუალური უმცირესობების უფლებების დაცვა, ჩვენ ხელი უნდა შევუწყოთ მათ სრულ ინტეგრაციას ჩვენ ზე-განვითარებულ საზოგადებაში. ხოდა! უკვე ისტორიულად დაუვიწყარი ფაქტის წინაშე ვდგებით. ჩვენ  ვაგვარებთ ყველა პრობლემას, რომელიც ნებისმიერი განვითარებული სახელმწიფოს წინაშე შეიძლებოდა დამდგარიყო. აღარ გვაწუხებს ისეთი სასაცილო(!) პრობლემები როგორიცაა: უმუშევრობა, დაბალი ხელფასი, მაღალი გადასახადები, ძვირი პროდუქტი, უსამართლობა, სოლიდარობის პრობლემა ადამიანებში, გარემოს დაცვა – ეკოლოგიურად სუფთა გარემოში ცხოვრება, ერთმანეთისადმი პატივისცემა, განსხვავებული აზრის თავისუფლად მოსმენა, რელიგიური თავისუფლება, ეთნიკური უმცირესობების პრობლემა, ამპარტავნება, მლიქვნელობა, სნობიზმი, კამათისას შეურაცხყოფა, სხვის ცხოვრებაში ჩარევა და ცხოვრების წესის კონტროლი მის სულში ხელის  ფათურით, პიროვნული ზრდა – განვითარების პრობლემა, განათლების პრობლემა და სხვა კიდევ ძალიან ძალიან ბევრი პრობლემა. მოკლედ, მეგობრებო, ჩვენ  ზემოთ ხსენებული სექსის არარსებობის და სექსუალური უმცირესობების პრობლემებიღა დაგვრჩა მოსაგვარებელი და ეგაა! ჩვენი საზოგადოების განვითარების ნიშნულიც 100%-იან ზღვარს მიუკაკუნებს და ევრიკა! ჩვენ ყველანი ერთად გავფრინდებით ან გავსკდებით, ან რამეს ვიზამთ! დიდი იმედი მაქვს ამ პრობლემებსაც მალე მოვაგვარებთ ვინაიდან სრულიად ბლოგო სფერო მოიცვა აღნიშნულმა პრობლემატიკამ. ბლოგერები ერთმანეთს უმტკიცებენ სექსუალური ცხოვრების სიამტკბილობას მაშინ როდესაც შესაძლოა საერთოდაც არ აქვთ მათ სექსის გამოცდილება (ნუ აქაც მცირე გამონაკლისის გარდა) და ასევე დიდი ზარ-ზეიმით გაიძახიან, რომ ჰომოსექსუალთა (ჰო, კონკრეტულად, სწორედ მათზე კეთდება ხოლმე აქცენტი) უფლებები იმიტომ უნდა დავიცვათ, რომ ზოგიერთი მათგანი ჰეტეროსექსუალებთან შედარებით ბევრად უფრო საყვარელია და ჭკვიანი. ასე ფიქრობენ და როგორ?!  რას ამბობ?!რა სისულელეა კაცო?! რომელ ადგილის დაკვიდრებაზეა საუბარი გარკვეულ ”ელიტ” წრეებში, გამორიცხე სხვის დასანახად დაფიქსირებული პოზიციები! საიდან მოიტან ხოლმე?! ვენაცვალე ყველა ჰომო, ლესბო, ბის და ჰეტეროს და საერთოდაც აწ და მარადის დიდი სიყვარულით თქვენი ერთგული მოყვასი მე!

ხოდა რახან ჰომოსექსუალები უფრო საყვარლები და ჭკვიანები არიან ვიდრე ჰეტეროსექსუალები ძალიანაც კარგი, რახან საბაბი გვაქვს ასეც იყოს, უნდა დავიცვათ კიდეც მათი უფლებები და სოლიდარობა გამოვუცხადოთ. მოდით და ყველამ ერთმანეთში ვისექსაოთ განურჩევლად ჩვენი საქსუალური მიმდინარეობის და რელიგიური მრწამსისა და საზოგადოებაც ბოლომდე ვაზიაროთ რაციონალიზმის ბრწყინვალებას.

გიხაროდენ, მეგობრებო, გიხაროდენ!

ვაშა, ამხანაგებო, ვაშა!

პეტიცია (სოლიდარობა დევნილთა უფლებების დასაცავად)

ჩვენ, ამ პეტიციის ხელმომწერნი, მიზნად ვისახავთ ხელი შევუწყოთ დევნილთა ყველაზე მძიმე პირობებში მყოფი ნაწილის პრობლემათა სწრაფად და ღირსეულად გადაჭრას, და ამ მიზნით მივმართავთ მასმედიას, საერთაშორისო და არასამთავრობო ორგანიზაციებს, საელჩოებს, პოლიტიკურ ორგანიზაციებს, ხელისუფლებას, საზოგადოებას. ხაზს ვუსვამთ, რომ არ ვმოქმედებთ არც ერთი პოლიტიკური, საერთაშორისო, ან არასამთავრობო ორგანიზაციის ეგიდით. მეტიც – ჩვენ ვართ ადამიანები, რომლებმაც დევნილების პრობლემაში გარკვევის პროცესში გავიცანით ერთმანეთი და ხშირად წარმოდგენაც არ გვაქვს ერთმანეთის პოლიტიკური შეხედულებისა და სიმპატიების შესახებ. ჩვენი ერთიანობა დროებითია და მხოლოდ ჩვენი ქვეყნის ყველაზე გაჭირვებულ ადამიანთადმი სოლიდარულობა უდევს საფუძვლად. პირველი რიგის ამოცანად მიგვაჩნია პრობლემის არსის მიტანა ადრესატებამდე. ამისათვის საჭიროა მედიასაშუალებათა მიერ შექმნილი და დამკვიდრებული ყალბი მითების დანგრევა. მათგან უპირველესია ტყუილი, თითქოს დევნილები უარს ამბობენ დედაქალაქის გარეთ საცხოვრებელი ფართის შეთავაზებებზე და ითხოვენ მხოლოდ და მხოლოდ თბილისში ბინებით დაკმაყოფილებას. შესაძლოა ერთეული ასეთი დევნილები არსებობენ კიდეც (ჩვენ ასეთებს არ ვიცნობთ), მაგრამ ასეთი პრეცედენტების არსებობა ვერანაირად ვერ გაამართლებს მასმედიის ზოგიერთი საშუალების არაადექვატურობას. სატელევიზიო რეპორტაჟებში დევნილთა შესახებ სიუჟეტებში ხშირად უბრალოდ აჩვენებენ დევნილებს და მათ მხარდამჭერებს, ხოლო დევნილთა ვითომდა ‘მოთხოვნის’ – ქალაქ თბილისში საცხოვრებელი ფართების გამოყოფის შესახებ რატომღაც არა თავად დევნილთა, არამედ დიქტორის ტექსტით გვამცნობენ. ვაცხადებთ, რომ დევნილთა ის ნაწილი, რომელთაც ჩვენ ვუცხადებთ სოლიდარობას, საკითხს არასოდეს აყენებდა ასე, და რომ მსგავსი განცხადებები მტკნარი და ამავე დროს უკიდურესად სახიფათო, ანტისახელწიფოებრივი სიცრუეა, რომელიც დედაქალაქის მოსახლეობისა და დევნილების გამიჯვნას, მათ შორის მტრული დამოკიდებულების ჩამოყალიბებას ისახავს მიზნად. ერთმნიშვნელოვანდ ვაცხადებთ, რომ დევნილთა მოთხოვნებში გეოგრაფიული პრეტენზიები საერთოდ არ ფიგურირებს. ისინი არ მოითხოვენ, ან უარყოფენ ამა თუ იმ რეგიონში ცხოვრებას, არამედ – ითხოვენ მინიმალურ საცხოვრებელ პირობებს, და უარს ამბობენ შეურახმყოფელი და აუტანელი პირობების შეთავაზებაზე. მაგალითად შეიძლება მოვიყვანოთ, ყველაზე გახმაურებული შეთავაზება, ფოცხო-ეწერი. დასახლებული პუნქტი მთიან რეგიონში, სადაც არ არის სკოლა, საავადმყოფო, აფთიაქი… რაიონულ ცენტრამდე და უკან მგზავრობას სჭირდება სულზე 8 ლარი, რაც დევნილთა ყოველთვიური დახმარების – ხშირად ერადერთი საარსებო წყაროს – მესამედზე ცოტა ნაკლებს შეადგენს. მნიშვნელოვანია საზოგადოებამ იცოდეს ამ ადამიანთა მდგომარეობა. ისინი, ომამდე სოხუმის, გაგრის, ოჩამჩირის მკვიდრნი, ხშირად უმაღლესი განათლებით და პროფესიული სტაჟით, მათ შორის – პედაგოგები, ასევე ომის ვეტერანები, თითქმის 18 წელია, აფხაზეთიდან გამოძევების შემდეგ, ელემენტარული საყოფაცხოვრებო პირობებისა და პერმანენტული თავშესაფრის გარეშე, დღეისათვის კი, დროებითი თავშესაფრიდან ძალადობით გამოყრილი, აუტანელ პირობეში, მათ შორის ქუჩაში, კარვებში ცხოვრობენ. მათ შორის არიან ოჯახები სასკოლო ასაკის ბავშვებით. ბუნებრივია, მათ სურთ ისეთ ადგილას ცხოვრება, სადაც შეძლებენ შვილებს განათლება მისცენ. არიან ომის ინვალიდი, უბრალოდ აუტანელ პირობებში ხანგრძლივი ცხოვრების გამო მძიმედ დაავადებული ადამიანები. მათ სურთ ისეთი ცხოვრება, როდესაც ავადმყოფობას არ დაემატება მუდმივი შიში, რომ აუცილებლობის შემთხვევაში არათუ საავადმყოფოს მომსახურებით ვერ ისარგებლებენ, არამედ მედიკამენტების შეძენასაც ვერ შეძლებენ. არიან ადამიანები ისეთი ავადმყოფობებით, რომლის სამკურნალო აუცილებელი პროცედურების ჩატარება მხოლოდ თბილისის საავადმყოფოებშია შესაძლებელი. მაგ. ერთ-ერთმა მცირეწლოვანმა ექიმთა დაუდევრობის გამო სმენა დაკარგა. ამგვარი ბავშვებისათვის სკოლა მხოლოდ თბილისში და ქუთაისშია. გარდა ამისა, ბავშვი ყოველთვიურად საჭიროებს ყურიდან ჩირქის ამოღების პროცედურის ჩატარებას, რაც სრულფასოვნად მხოლოდ თბილისის ორ საავადმყოფოშია შესაძლებელი. ბუნებრივია მისი ოჯახი წინააღმდეგია საცხოვრებლად ფოცხო-ეწერში წავიდეს, მაგრამ კვლავ – აქ არსებითია არა გეოგრაფიული ფაქტორი, არამედ სოფელში ბავშვისათვის სასიცოცხლოდ აუცილებელი პირობების არარსებობა. არის სხვაგვარი შემთხვევები: მაგალითად, ახალგაზრდა მამაკაცი, რომელიც მოხუცი ბრმა დედის, მეუღლისა და ორი არასრულწლოვანი შვილის ერთადერთი მარჩენალია. მისი ახალგაზრდობა ქვეყნისათვის ყველაზე რთულ პერიოდს დაემთხვა, რის გამოც განათლების მიღება ვერ შეძლო. წლების განმავლობაში იგი ხელობით ინახავს ოჯახს. ეს ხელობა ავტომობილების შეკეთებაა. ბუნებრივია, ამ ოჯახის გაშვება მთიან რეგიონში, სადაც კვირაში რამოდენიმე მანქანა თუ გამოჩნდება, სახელმწიფო დახმარების – 28 ლარის იმედად, მათი შიმშილით სიკვდილისთვის გაწირვაა. არსებობს სხვაგვარი სპეციფიკის საქმეებიც. მაგრამ აქ მოყვანილი შემთხვევები საკმარისია დავასკვნათ, რომ საჭიროა ხელისუფლების მხრიდან დევნილთა საქმეებისადმი ინდივიდუალური მიმდგომა, კლასიფიკაცია პრინციპით გადაუდებლიდან – ნაკლებ საჩქარომდე (თუმცა დროებით თავშესაფარს ყველა მათგანი დაუყოვნებლივ საჭიროებს), და პრობლემათა სწრაფი და თანმიმდევრული მოგვარება. დღემდე კი, ამის სანაცვლოდ, დევნილები სახელმწიფო მოხელეთაგან მხოლოდ იგნორირებას, ხშირად – ცინიკურ და უგულო დამოკიდებულებას იღებენ. განსხვავებულ სპეციფიკათა მიუხედავადაც კი შეიძლება ჩამოვაყალიბოთ რამოდენიმე ზოგადი პირობა, რომლიც ყველა დევნილისათვის საერთო აუცილებელ მინიმუმს წარმოადგენს. დევნილები მზად არიან საცხოვრებლად წავიდნენ ყველგან, სადაც იქნება:

• თავშესაფარი ელემენტარული პირობებით: ჰიგიენური მოთხოვნების დაკმაყოფილებისა და საკვების მომზადების შესაძლებლობით.

• სკოლა, სადაც მცირეწლოვანი დევნილები სხვა თანატოლებთან ერთად კონსტიტუციით გარანტირებული სრულფასოვანი საშუალო განათლების მიღებას შეძლებენ.

• საავადმყოფო, აფთიაქი და სასწრაფო დახმარება გონივრულ დროში მისაწვდომ მანძილზე.

• ამასთან, თუმცა დევნილები არ ითხოვენ სახელმწიფოსაგან სამუშაო ადგილებით უზრუნველყოფას, სურთ ისეთ გარემოში დასახლდნენ, სადაც სამუშაოს პოვნის შანსი იარსებებს, და მონდომების შემთხვევაში თვითდასაქმებას შეძლებენ – იქნება ეს სოფლის მეურნეობა, მცირე ბიზნესი თუ სერვისი.

ჩვენ ვფიქრობთ, რომ ამ მოთხოვნებში არაფერი გადაჭარბებული არაა. მეტიც, მოთხოვნილი პირობები მნიშვნლოვანწილად ნაკლებია იმაზე, რაც ამგვარ გარემოებებში აღმოჩენილი ადამიანებისათვის საერთაშორისო სტანდარტითაა განსაზღვრული. ჩვენი აზრით, ეს ის მინიმუმია, რაზე ნაკლებზეც ჩვენი საზოგადოების არც ერთი წევრი არ უნდა იყოს თანახმა, და რაზე ნაკლების შეთავაზებაც სახელმწიფოსგან, რომელიც, შეგახსენებთ, კონსტიტუციით სოციალური სახელმწიფოა, უბრალოდ მიუღებელია. მივმართავთ: პოლიტიკურ ორგანიზაციებს: მივესალმებით რა ნებისმიერ პოლიტიკურ პლატფორმაზე მდგარ ადამიანთა მონაწილეობას პრობლემის გადაჭრის პროცესში, ყველას ვთხოვთ, ნუ მოახდნენ ვითარების პოლიტიზირებას, ნუ გამოიყენებენ დევნილთა მდგომარეობას პოლიტიკური ინტერესებისათვის. მასმედიას: ვთხოვთ შეუგნებლად თუ მიზანმიმართულად ნუ შეუწყობენ ხელს შეურაცხმყოფელი სიცრუისა და ცილისწამების გავრცელებას, კიდევ ერთხელ ნუ ატკენენ გულს ისედაც ლამის ათწლეულობის განმავლობაში ჩვენგან გარიყულ და იგნორირებულ, ყველაზე დაუცველ ადამიანებს; ობიექტურად გააშუქონ დევნილთა პრობლემატიკა, და ამ პროცესში იხელმძღვანელონ თავად დევნილთა, და მათი ნდობით აღჭურვილი პირების ინფორმაციით, და არა ანონიმური, საეჭვო და დაუდგენელი ‘მოარული ხმებით’. საერთაშორისო და არასამთავრობო ორგანიზაციებს, საელჩოებს: ვთხოვთ შეძლებისადაგვარად შეგვიწყონ ხელი პროცესის ნორმალურად და ეფექტურად წარმართვის საქმეში; გაგვიზიარონ ცოდნა; გაავრცელონ ობიექტური ინფორმაცია; გამოიყენონ საკუთარი ავტორიტეტი სათანადო ორგანოების დასარწმუნებლად. ხელისუფლებას: ვთხოვთ დაუყოვნებლივ შეუდგეს პრობლემის გადაჭრას; დასაწყისისთვის მოისმინოს დევნილთა და მათი ნდობით აღჭურვილ პირთა მოსაზრებები, მოთხოვნები, და ცხადი წარმოდგენა შეუქმნას მათ, პრობლემის გადაჭრის რა ხედვა და გეგმა გააჩნია შესაბამის ორგანოებს. ამ მიზნით, ჩვენ მოივითხოვთ დევნილთა და განსახლების მინისტრის, კობა სუბელიანის შეხვედრას დევნილებთან და მათი ნდობით აღჭურვილ პირებთან უმოკლეს დროში. და ბოლოს, ვთხოვთ საზოგადოების თითოეულ წევრს თავისი წვლილი შეიტანოს პრობლემის გადაჭრაში. პირველ რიგში, არ გაავრცელოს თავად, და შეძლებისდაგვარად ხელი შეუშალოს სხვათა მიერ დევნილთა შესახებ შეურაცხმყოფელი დეზინფორმაციის გავრცელებას. გამოხატოს დევნილთა აქ ჩამოყალიბებული მოთხოვნებისადმი პრინციპული მხარდაჭრა. შესაძლებლობის ფარგლებში, პრობლემის საბოლოო გადაჭრამდე, დაეხმაროს დევნილებს ცივი და მშიერი ზამთრის გადატანაში.

მორალი

ადამიანები ერთმანეთთან ურთერთობენ გარკვეული დაუწერელი წესებისა და ნორმების დაცვის თანახმად. სხვადასხვა კულტურას, კულტურაში სახელმწიფოს, სახელმწიფოში მხარეს, მხარეში სოფელს, ქალაქსა თუ ტომს გააჩნია თავისი ნორმატიული მახასიათებლები, ქცევის ნორმები. მოკლედ: მორალი. რას წარმოადგენს მორალი? რა შინაარსობრივი აზრის მატარებელია ის და  რა ფუნქცია-დანიშნულება გააჩნია მას?

მორალი ისტორიული წარმონაქმნია. იგი წარმოიშვა საზოგადოების ფორმირების ადრეულ ეტაპზე, ვითარდება იდეოლოგიური, ეკონომიკური და საზოგადოებრივ ურთიერთობათა სხვა ცვლილების შედეგად; გარდა ზოგადი, უნივერსალური ელემენტებისა, მორალს ისტორიულად წარმავალი ნორმები, პრინციპები, იდეალები აქვს. ზოგადი შეხედულებით, ბევრ ასპექტებში ყველა მორალური სისტემა მსგავსია, მაგრამ ცალკეულ სისტემაში ყოველი ნორმისა თუ შეფასების გამოვლინება ივსება კონკრეტული შინაარსით, რომელიც გამოხატავს მის ორიენტაციას სწორად მოცემული კონკრეტული საზოგადოების ინტერესებიდან გამომდინარე. ადამიანთა ერთობები ქმნიან თავიანთ მორალურ სისტემებს, ჩვეულებრივ, ეს პროცესი იწყება ადრინდელი მორალური სისტემების მკვეთრი უარყოფით, მაგრამ ახალი ჩნდება მხოლოდ  წარსულის ბაზაზე, ხდება მისი შინაარსის სახეცვლილება, რომელსაც თან სდევს უკვე არსებული მორალური ფორმების გამოყენება.

მორალი – ეს არის  ნორმების, სანქციების, შეფასებების, დანაწესების, ქცევის ნიმუშთა სისტემა, რომელიც ასრულებს სოციალური კონტროლისა და სოციალური ურთიერთობების რეგულირების ფუნქციებს ამა თუ იმ სოციალურ ჯგუფში, მთლიანად საზოგადოებაში. მორალის ფუნქციაა ადამიანთა ქცევის ნორმალიზება, ქცევის რეგულირება საზოგადოებრივი ცხოვრების ყოველგვარ სფეროში. მასობრივი მოღვაწეობის სხვა ფორმებისგან განსხვავებით: სამართალი, ადმინისტრაციული განაწესი, სახელმწიფო დეკრეტები, ხალხური ტრადიციები, მორალს დასაბუთებისა და თავისი მოთხოვნების განხორციელების სხვაგვარი წესი აქვს. მასში აუცილებლობა, სოციალური ერთობის ინტერესები და მოთხოვნილებები გამოიხატება საყოველთაოდ აღიარებული შეფასებებისა და დანაწესების სახით, რაც განმტკიცებულია ნიმუშის, ჩვევის, ადათის, საზოგადოებრივი აზრის ძალით. ამის გამო მორალურ მოთხოვნებს უპირობო აუცილებლობის ფორმა აქვს და ერთნაირად ეხება ყველას, თუმცა კი ბრძანება მორალურობაზე არავისგან მოდის, ამასთან, ეს მოთხოვნები შედარებით მყარი ხასიათისაა. მორალი იდეურადაა დაფუძნებული წარმოდგენაზე ანუ როგორ უნდა იცხოვროს ადამიანმა. მორალი სამართლისგან განსხვავდება იმით, რომ ყოველი ადამიანის მიერ ზნეობრივი მოთხოვნების შესრულება კონტროლდება ყველას მიერ, ამასთან, ამა თუ იმ ადამიანის ავტორიტეტი არ უკავშირდება ოფიციალურ უფლებამოსილებას; მორალის მოთხონათა შესრულება კონტროლდება და მოწმდება მხოლოდ სულიერი ზემოქმედების ფორმებით: საზოგადოებრივი შეფასება, ანუ მოწონება ან გაკიცხვა. ამის გამო, სოციალური კონტროლის სხვა ფორმებთან შედარებით, იგი ცნობიერებისათვის უფრო მნიშვნელოვან როლს ასრულებს. მორალს სხვადასხვაგვარი ფორმა აქვს: ნორმა, მოვალეობა, პასუხისმგებლობა, სინდისი. ცნობიერება ამას ასახავს შესაბამისი წარმოდგენებით: პრინციპები, საზოგადოებრივი და მორალური იდეალები, კეთილი-ბოროტი, სამართლიანობა-უსამართლობა…

მოკლედ, ბევრი რომ აღარ გავაგრძელო მორალის რაობასა და მის მნიშვნელობაზე საუბარი, გთავაზობთ მინი მასტერკლასს მორალზე:

ხეზე იჯდა ჩიტი. გაიყინა და ძირს ჩამოვარდა. მივიდა ძროხა და ზედ დააფუნა. ჩიტი გალღვა, ფუნიდან თავი ამოყო და ჭიკჭიკი დაიწყო. ჩიტის ჭიკჭიკი ახლოს მყოფმა მელამ გაიგონა. მივიდა, ჩიტი ფუნიდან ამოიყვანა და შესანსლა.

აქედან გამომდინარეობს მორალი:

1. ყველა ვინც თავზე დაგაჯვავს შენი მტერი არაა.

2. ყველა ვინც მძღნერიდან ამოგიყვანს შენი მოყვარე არაა.

3. ყელამდე მძღნერში რომ ხარ არ უნდა იჭიკჭიკო.

რა არის პოლიტიკა?

ზოგადი განმარტების თანახმად პოლიტიკა არის პროცესი რომლის ფარგლებშიც ადამიანები ქმნიან, ინარჩუნებენ და სრულყოფენ ერთად ცხოვრების ნორმებს. პოლიტიკა დაკავშირებულია ისეთ მოვლენებთან, როგორიცაა კონფლიქტი და კონსენსუსი.  ერთის მხრივ, საზოგადოებაში არსებული აზრთა სხვადასხვაობა, განსხვავებული მოთხოვნილებები და ინტერესთა შეუსაბამობა  წარმოშობს უთანხმოებას საზოგადოებრივი ცხოვრების ნორმებზე. მეორე მხრივ, ყველას გააზრებული აქვს რომ ამ წესების შესაცვლელად ან შესანარჩუნებლად აუცილებელია თანხმობა. ამოტომ ზოგჯერ მიიჩნევენ, რომ პოლიტიკის არსი სწორედ კონფლიქტების გადაწყვეტაა. თუმცა, უმჯობესია პოლიტიკას შევხედოთ არა როგორც კონფლიქტების გადამწყვეტს, არამედ როგორც კონფლიქტების გადაწყვეტის გზების ძიება. პოლიტიკის მიმართ, ძალიან ზოგადად, ორი ერთმანეთისაგან განსხვავებული დამოკიდებულება არსებობს. ერთნი ფიქრობენ, რომ პოლიტიკა გახლავთ ხელოვნების დონეზე აყვანილი სახელმწიფოს მართვა, როგორც ქვეყნის შიგნით ისე საერთაშორისო ასპარეზზე. მეორენი კი ამტკიცებენ, რომ პოლიტიკა არაა სუფთა ხელების საკეთებელი საქმე. თუმცა, რაც არ უნდა ცუდი წარმოდგენა ჰქონდეთ ადამიანებს პოლიტიკასა და პოლიტიკოსებზე, ყველანი მაინც იმ აზრს ეთანხმებიან, რომ მათ გარეშე არსებობა შეუძლებელია. ვინაიდან თუ კი არ იარსებებს რესურსებისა და კეთილდღეობის განაწილების მექანიზმი მაშინ დაიწყება  სამოქალაქო “ომი ყველასი ყველას წინააღმდეგ”, როგორც ამას ინგლისელი ფილოსოფოსი თომას ჰობსი აღნიშნავს. ჰობსი ამბობს, რომ ადამიანები ინსტინქტურად უერთებიან ერთმანეთს და აყალიბებენ უსაფრთხოების პაქტებს, რომელიც უზრუნველყოფს თითოეულის უსაფრთხოებას. ეს საყოველთაო შიში და უსაფრთხოების შეგრძნება აიძულებთ მათ გამოვიდნენ ბუნებრივი მდგომარეობიდან სადაც სუფევს ყველას ომი ყველას წინააღმდეგ. სხვანაირად რომ ითქვას ჰობსი ამბობს, რომ ადამიანები ქმნიან სუვერენულ სახელმწიფოებს არა გონიერებაზე, არამედ ინსტინქტზე დაყრდნობით. ისინი ნებით დებენ სოციალურ კონტრაქტს ერთმანეთთან და ქმნიან სუვერენულ მთავრობას, რომელსაც გააჩნია საჭირო ძლიერება, რათა დაიცვას ისინი საგარეო თუ საშინაო მტრებისა და ხელისშემშლელი ფაქტორებისგან. 

პოლიტიკა თანამედროვე ადამიანის ცხოვრების აუცილებელი შემადგენელი ნაწილია. ამიტომ პოლიტიკის შესახებ ცოდნის შეძენა მეტ-ნაკლებად აკმაყოფილებს იმ ადამიანების ინტერესებს რომელთაც სურს გაიგონ თავიანთი ადგილი და როლი საზოგადოებაში, უკეთ დაიკმაყოფილონ მოთხოვნილებები, გაიგონ საკუთარი უფლებებისა და თავისუფლებების შესახებ. პოლიტიკის არცოდნას და პოლიტიკაში გაურკვევლობას მოაქვს ნეგატიური შედეგები, უკიდურეს შემთხვევაში ის საფრთხეს უქმნის თვითონ ადამიანის არსებობის საფუძვლებსაც.

მოკლედ ამდენი იმიტომ დავწერე, რომ, მინდა, ყველა ადამიანს, ცალკე აღებულს როგორც ინივიდს გაუჩნდეს კითხვა თუ რას წარმოადგენს სახელმწიფო, რას ნიშნავს პოლიტიკა, რა პოლიტიკას ატარებს ესა თუ ის ქვეყანა და როგორ ხდება მისი გატარება პრაქტიკულ ცხოვრებაში? ამასთან დაკავშირებით ერთ, კაი ხნის სახალისო ამბავს დავწერ.  თავის მხრივ პოსტიც შემეცნებითი და შედარებით ხალისიანი გამოვა.

ერთ მშვენიერ დღეს შვილი ეკითხება მამას: –მამი რა არის პოლიტიკა? მამამ გაიფიქრა ამ კითხვაზე პასუხი ადვილიაო და  პასუხობს: კარგად მისმინე შვილო, ყველაფერს დაწვრილებით აგიხსნიო.  მე მომაქვს სახლში ფული- ანუ მე კაპიტალიზმი ვარ. დედაშენი იყენებს ამ ფულს – ანუ ის მთავრობაა. პაპაშენი ცდილობს რომ ოჯახში ყველაფერი წესრიგში იყოს – გამოდის ის პროფკავშირია.  ჩვენი ძიძა – გოგონა მუშათა კლასია.  ჩვენ ყველას გვინდა კეთილდღეობა – ანუ შენ ხარ ხალხი.  შენი პატარა ძმა რომელიც პამპერსებს ატარებს ჩვენი მომავალიაო. დაამთავრა თუ არა საუბარი მამა ეკითხება შვილს: არის თუ არა გასაგები რაც მოგიყევიო? ბავშვმა: -მოდი მამი, ეს ღამე მაცადე და ხვალ დილას გეტყვი პასუხსო.

ღამე ბავშვი იღვიძებს იმიტომ რომ მისმა ძმამ ჩაისვარა და საშინლად კივის,  თვითონ რადგან არ იცის რა ქნას მიდის მშობლებთან საძინებელში, იქ კი მხოლოდ დედამისი წევს,რომელსაც ისე სძინავს რომ არ ეღვიძება. მაშინ ბავშვი მიდის ძიძა გოგონას ოთახში და რას ხედავს: მამამისი ძიძას ჟიმავს და პაპა კი ამ ყველაფერს ფანჯრიდან ჩუმად უყურებს ……ყველა ისე არის თავის საქმით დაკავებული, რომ ბავშვს ვერ ამჩნევენ. ამიტომ ბიჭი უკან გაბრუნდა და დაიძინა. დილით მამა ეკითხება ვაჟს: – შეგიძლია თუ არა ამიხსნა რა არის პოლიტიკაო? შვილი პასუხობს: – კი, კაპიტალიზმი ხმარობს მუშათა კლასს. პროფკავშირი ამ ყველაფერს ჩუმად უყურებს. მთავრობას კი მაგრად ძინავსო. ხალხი სრულიად იგნორირებულია. მომავალი კი ამ სიტყვის სრული მნიშვნელობით მძღნერშია… აი ეს არის პოლიტიკაო.